Năm nào cũng vậy, cứ cách Rằm tháng 7 một vài ngày, mình lại tranh thủ chuẩn bị một mâm cơm chay đơn giản thắp hương, thể hiện tấm lòng thành kính và biết ơn của con cháu đối với ông bà tổ tiên, cầu mong những điều an lành và may mắn đến với mọi người.
Mâm cơm chay nhà mình năm nay gồm xôi đậu xanh, nem chay, bánh hỏi lá cẩm, đậu hũ non sốt nấm đông cô, salad bắp cải tím củ đậu, đậu bắp luộc chấm chao và canh bắp ngọt ngọt nấm.
XÔI ĐẬU XANH
Nguyên liệu: 400 g gạo nếp; 200 g đậu xanh; muối.
Thực hiện: Gạo nếp ngâm nước lạnh khoảng 7 giờ, sau đó vo sạch để ráo. Đậu xanh nên chọn loại xanh lòng và cho tiện bạn nên dùng đậu xanh không vỏ. Đậu xanh ngâm nước lạnh khoảng 3 giờ cho nở mềm, sau đó đãi sạch để ráo nước. Trộn đều đậu xanh và gạo cùng chút muối, xóc thật kỹ. Sau đó cho vào chõ đồ cho chín. Xôi chín cho thêm thìa dầu ăn vào đảo đều, xúc xôi ra đĩa khi dùng.
NEM CHAY
Nguyên liệu: 30g miến dong, 2 tai mọc nhĩ, 1 thếp bánh đa nem; 20g đậu xanh không vỏ; 50g khoai môn; 1 củ cà rốt, 1 củ đậu (củ sắn), hành lá; Bột nêm chay, tiêu, chanh, ớt, giấm, đường, muối, 1 thìa bột mì.
Thực hiện: Đậu xanh ngâm nước lạnh khoảng 3 giờ, sau đó đem hấp chín. Mộc nhĩ ngâm nước cho nở mềm, sau đó rửa sạch, thái sợi và xắt nhỏ. Miến cũng ngâm sơ qua nước lạnh cho mềm, vớt ra để ráo, dùng kéo cắt khúc cỡ 1,5-2cm. Chú ý miến chỉ ngâm khoảng 2-3 phút cho sợi mềm, dễ cắt là được, không ngâm lâu quá miến bị nhũn, nem không ngon.
Cà rốt gọt vỏ, rửa sạch, 2/3 củ đem thái lát mỏng sau đó thái sợi, phần còn lại cắt lát mỏng để làm nước chấm. Khoai môn gọt vỏ, rửa sạch, bào sợi. Củ đậu gọt vỏ, rửa sạch, bào sợi, vắt bớt nước cho nem khỏi ướt. Hành lá cắt rễ, rửa sạch, xắt nhỏ.
Cho tất cả các nguyên liệu trên vào một cái tô lớn, trộn đều với chút bột nêm chay, tiêu cho vừa khẩu vị, để khoảng 5 phút cho nhân ngấm gia vị. Sau đó, dùng khoảng 1 thìa bột mì trộn đều cùng các nguyên liệu để làm chất kết dính.
Lấy ½ bát nước thêm khoảng 1 thìa dấm gạo, khuấy đều, hỗn hợp này dùng để làm mềm bánh khi gói và có tác dụng giúp nem giòn, đẹp hơn khi rán. Trải 1 cái bánh đa nem ra thớt, dùng hỗn hợp nước – dấm ở trên để làm mềm bánh trước khi gói. Lấy 1 thìa nhân đặt vào vị trí khoảng ¼ bánh từ dưới lên, dàn đều nhân sang hai bên tùy theo kích thước của cuốn nem mà bạn muốn. Sau đó, gấp 2 mép và cuộn kín. Không nên cuốn chặt tay, nếu cuốn chặt quá khi bạn chiên nem rất dễ bị bể. Thực hiện như trên cho đến khi hết lượng nhân đã chuẩn bị.
Bắc chảo lên bếp, cho dầu ăn vào đun nóng, lượng dầu sao cho ngập nem hoặc khoảng 2/3 cái nem là được. Dầu sôi, thả nem vào rán cho đến khi nem chín vàng đều là được. Để nem tròn, màu đẹp bạn phải đun dầu thật nóng già, vặn nhỏ lửa, thả nem vào rán và khi bạn thả nem vào chảo dầu, chú ý lăn đều sao cho xung quanh nem vỏ bánh se lại sau đó mới rán chín từng mặt.
Trong lúc chờ nem chín, bạn chuẩn bị pha nước chấm nem. Ớt rửa sạch, băm nhỏ. Chanh gọt vỏ, bổ đôi, vắt lấy nước cốt. Phần cà rốt còn lại ở trên, thái lát mỏng ngâm với chút dấm, đường. Pha nước chấm nem từ muối, nước cốt chanh, đường, ớt và chút nước màu để tạo màu cho nước chấm. Sau khi muối, đường đã tan hoàn toàn, cho phần cà rốt ở trên vào, nêm nếm cho vừa ăn là được.
BÁNH HỎI LÁ CẨM
Nguyên liệu: Bánh hỏi lá cẩm khô: ½ gói (khoảng 15 cuốn); bột nêm chay, tiêu, dầu ăn, muối, hành lá.
Thực hiện: Chuẩn bị 1 cái rổ, 2 cái thau và 1 ấm đun nước sôi. Xếp bánh hỏi từng chồng vào trong rổ, sau đó đặt rổ bánh hỏi vào 1 cái thau không. Thau còn lại chứa khoảng ¾ nước đun sôi để nguội. Đun nước thật sôi, sau đó dội vào thau có chứa rổ bánh hỏi cho đến khi nước ngập mặt bánh. Thời gian ngâm bánh là 1 phút 15 giây tính từ lúc bắt đầu chế nước sôi. Chú ý không ngâm bánh quá thời gian trên, bánh sẽ bị nát, màu nhạt.
Lấy rổ bánh hỏi ra khỏi thau nước nóng và nhúng ngay vào thau nước lạnh trong vòng 2 giây. Sau đó, cho rổ bánh ra làm ráo nước bằng cách gõ nhẹ vào rổ, gỡ từng miếng bánh hỏi ra đặt vào đĩa để khoảng 15-20 phút cho ráo. Sau đó cuốn lại xếp vào đĩa.
Hành lá bỏ rễ, rửa sạch, xắt nhỏ. Bắc chảo lên bếp, cho 2 thìa dầu ăn vào đun nóng. Dầu nóng già tắt bếp, cho chỗ hành lá ở trên vào đảo đều, cho ra đĩa, khi ăn dưới lên phía trên những cuốn bánh hỏi. Nước chấm bánh hỏi chua ngọt cách pha như cách pha nước chấm nem ở trên.
ĐẬU HŨ NON SỐT NẤM ĐÔNG CÔ
Nguyên liệu: Đậu hũ non: 1 gói; nấm đông cô tươi: 100g; hành lá, 1 nhánh mùi, dầu hào chay, nước tương, muối, dầu mè, 1 thìa bột năng.
Cách làm: Nấm đông cô cắt phần chân già, rửa sạch, ngâm trong nước muối loãng khoảng 15’ cho sạch. Đậu hũ non rửa sạch, thái miếng xếp ra đĩa. Dùng màng thực phẩm bao lại, làm chín trong lò vi song khoảng 2 phút. Hoặc bạn có thể làm chín đậu hũ non bằng cách trần qua nước sôi thêm chút muối.
Nấm sau khi ngâm, vớt ra để ráo, thái lát mỏng. Hành lá, rau mùi bỏ rễ, rửa sạch, xắt nhỏ. Chú ý phần gốc hành xắt nhỏ để riêng. Bắc chảo lên bếp, cho 1 thìa dầu mè. Khi dầu nóng cho phần đầu hành ở trên vào phi thơm. Tiếp đó cho nấm vào xào chín, thêm chút dầu hào chay, nước tương vào đảo kỹ. Hòa 1 thìa bột năng với chút nước, cho vào chảo nấm đảo đều, nêm nếm cho vừa ăn.
Nấm chín, tắt bếp, cho hành lá, mùi xắt nhỏ ở trên vào đảo đều. Cho nấm cùng với nước sốt ở trên vào đĩa đậu hũ non đã làm chín. Dùng thìa dưới đều phần nước sốt lên các miếng đậu để đậu hũ được ngấm đều.
ĐẬU BẮP LUỘC CHẤM CHAO
Nguyên liệu: Đậu bắp: 400g; 2 miếng chao đỏ, đường, mì chính.
Thực hiện: Đậu bắp lựa những trái non, cắt bỏ 2 đầu, rửa sạch, để ráo. Bắc nồi nước luộc đậu, nước sôi thêm chút muối. sau đó cho đậu vào luộc chín. Chú ý: đậu bắp rất nhanh chín nên chỉ cần nước sôi trở lại là được, vớt đậu đã luộc chín ra đĩa. Cách pha chao chấm đậu bắp: lấy 2 miếng chao đỏ cho ra bát nhỏ, dùng thìa tán nhuyễn. Sau đó thêm ít đường, xíu mì chính vào hòa tan, nêm nếm vừa ăn là được.
SALAD BẮP CẢI TÍM CỦ ĐẬU
Nguyên liệu: Bắp cải tím: 1 miếng nhỏ khoảng 100g; 1 củ cà rốt, 1 củ đậu, 1 nhánh rau mùi; muối, đường, dấm, ớt, dầu mè.
Thực hiện: Bắp cải tím thái mỏng, rửa sạch, để ráo. Cà rốt và củ đậu gọt vỏ, rửa sạch, thái sợi nhỏ. Rau mùi bỏ rễ, rửa sạch, xắt nhỏ. Trộn đều các nguyên liệu ở trên với nhau, sau đó cho ra đĩa sâu lòng một chút. Nước trộn salad pha từ dấm, đường, xíu muối, ớt xắt nhỏ sao cho vừa ăn. Sau đó thêm 1 thìa dầu mè. Trước khi ăn khoảng 5’ dưới nước trộn salad lên trên đĩa rau và trộn đều là được.
CANH NGÔ NẤM
Nguyên liệu: 1 bắp ngô ngọt; 1 gói nấm thập cẩm các loại (nấm kim châm, đùi gà, bào ngư, đông cô). Bột nêm chay, muối, hành lá.
Cách làm: Bắp ngọt bóc vỏ, bỏ râu, rửa sạch, chặt khúc cỡ 1 đốt ngón tay. Nấm các loại cắt bỏ chân, ngâm sơ trong nước có pha chút muối khoảng 30 phút. Sau đó rửa sạch, vớt ra rổ để ráo. Hành lá bỏ rễ, rửa sạch, xắt nhỏ. Bắc nồi nước, nước sôi nêm chút bột nêm chay. Sau đó cho bắp ngọt vào nấu chín. Khi bắp chín, thả các loại nấm ở trên vào đun sôi thêm khoảng 3-4 phút cho nấm chín kỹ, nêm nếm vừa ăn. Tắt bếp, cho canh ra bát tô, rắc chút hành lá xắt nhỏ ở trên là được.
Chúc các bạn thành công và ngon miệng với mâm cỗ chay cúng rằm!