Lúc 15h chiều 14/6, tại một chi nhánh Ngân hàng Phương Tây, trên đường Võ Văn Tần, quận 3, TP HCM, nhân viên cho biết, kể từ hôm nay nếu khách gửi theo "kỳ hạn duy nhất, lãi suất cao nhất" sẽ được hưởng lãi suất lên tới 14%. Điều kiện tham gia đơn giản, khách chỉ cần số tiền gửi tối thiểu là một triệu đồng, kỳ hạn 13 tháng và không được rút trước hạn. "Đây là mức rất ưu đãi của nhà băng dành cho khách", nhân viên nói.
Nhân viên nhà băng này tại chi nhánh Hoàng Quốc Việt, Hà Nội cũng thông báo với khách mức 14% một năm áp dụng cho các khoản gửi 13 tháng. Nếu người gửi có ý định rút trước hạn, lãi suất cao nhất sẽ được hưởng 13,5%,. Trước đó, lãi đầu vào nhà băng này công bố đi theo đường thẳng, phổ biến 8,8% một năm, với tất cả các khoản gửi trên 1 tháng.
 |
| Cùng một ngân hàng nhưng chiều 14/6, mỗi chi nhánh niêm yết một mức lãi suất cao nhất khác nhau. Ảnh: Lan Anh. |
Một số nhà băng khác tại TP HCM sau khi áp mức cao nhất 9% trong ngày đầu thực hiện dỡ trần (11/6), nay cũng mạnh tay điều chỉnh. Với kỳ hạn 36 tháng, ACB công bố mức 12% (trước đó 9%). Lãi suất cao nhất của Ngân hàng Sài Gòn (SCB) cũng chạm 12% một năm nhưng áp dụng cho kỳ hạn 15, 18 và 24 tháng (ngày 11/6 cao nhất chỉ 10%).
"Gửi đâu cũng vậy, chị ủng hộ bên em đi. Nếu số tiền gửi lớn, chị có thể gặp sếp em để thương lượng thêm", nhân viên một phòng giao dịch của SCB trên đường 3/2, TP HCM niềm nở nói với một vị khách.
Song song với việc lãi suất dài hạn được điều chỉnh tăng chóng mặt, đã xuất hiện tình trạng lãi suất "loạn xạ" trong cùng một ngân hàng.Điển hình như Ngân hàng Quân đội - một trong những đơn vị đi tiên phong trong việc hạ trần lãi suất về 9%, đã thay đổi bảng niêm yết tại một số chi nhánh. Chiều 14/6, chi nhánh nhà băng này trên phố Lê Đức Thọ, Hà Nội để lãi niêm yết bằng VND cao nhất là 10,5%, nhưng một phòng giao dịch khác trên đường Trần Thái Tông vẫn thông báo mức tối đa 9%.
Tương tự, niêm yết công khai lãi suất tối đa là 9%, song nhân viên giao dịch Ngân hàng Đông Nam Á trên đường Hồ Tùng Mậu (Hà Nội) khẳng định, mức cao nhất nhà băng này đang áp dụng là 12,8% một năm. Mức này được dành cho khách hàng gửi số tiền 2 tỷ đồng trở lên trong vòng 24 tháng. “Từ 500 triệu đồng đến 1 tỷ, gửi trong 24 tháng, lãi là 12,4%, còn 12 tháng là 11,4%. Đây là lãi suất ngân hàng mới áp dụng từ chiều 14/6”, anh này chia sẻ.
Hạ trần lãi suất huy động ngắn hạn là nỗ lực của Ngân hàng Nhà nước nhằm tiến tới giảm lãi suất cho vay. 3 lần giảm lãi suất từ đầu năm, dù chưa phát huy tác dụng tuyệt đối như mong muốn, song cũng đáng ghi nhận vì đây là sự chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp nói riêng, nền kinh tế nói chung.
Song lần giảm lãi suất gần đây nhất vào ngày 11/6 lại gây ra nhiều lo ngại, khi mà Ngân hàng Nhà nước quyết định dỡ trần lãi suất huy động dài hạn, lần đầu tiên sau hơn một năm áp dụng. Chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành cho rằng, thả nổi trần lãi suất là nguy hiểm, khi vẫn có những ngân hàng chưa hoạt động theo kỷ cương mà chạy theo quyền lợi, cá tính, huy động cao làm xáo trộn thị trường.
Ông Thành nói, Ngân hàng Nhà nước đang nỗ lực để doanh nghiệp tiếp cận vốn ngân hàng, song trần lãi suất từ 12 tháng trở lên bị thả nổi, cũng đồng nghĩa với việc lãi suất cho vay có thể không được kiểm soát. Ông nói, các doanh nghiệp chỉ chịu đựng được lãi suất vay dài hạn từ 7% đến 8% một năm, ngắn hạn 10%. Do đó, nếu trần lãi suất huy động cao, lãi cho vay cao, doanh nghiệp không tiếp cận vốn ngân hàng chỉ có nước phá sản, giải thể.
Phó tổng giám đốc Ngân hàng HSBC Huỳnh Bửu Quang chia sẻ, động thái dỡ trần huy động kỳ hạn dài của Ngân hàng Nhà nước là nhằm tạo điều kiện để các nhà băng thu hút được nhiều vốn dài hạn. Bởi trong thời gian qua, một số ngân hàng bị mất cân đối giữa vốn dài hạn và ngắn hạn.
Do đó, theo ông Quang, nếu các ngân hàng đẩy mạnh lãi suất lên cao nhưng áp dụng đúng với kỳ hạn dài thì không đáng ngại. "Chỉ sợ nhiều nhà băng lách luật bằng cách huy động kỳ hạn dài, trả lãi suất cao nhưng thực tế lại cho rút trước hạn. Điều này sẽ làm méo mó hoạt động ngân hàng", ông Quang nói.
Tuy nhiên, trước đó, để trấn an thị trường, Ngân hàng Nhà nước cho rằng, không nên lo lắng về chuyện lãi suất kỳ hạn dài bị thả nổi. Theo cơ quan này, động thái trên sẽ là cơ hội để các ngân hàng cơ cấu lại nguồn vốn theo kỳ hạn và là bước đi để tiến tới dỡ bỏ trần lãi suất huy động. Mặt khác, theo nhận định của Ngân hàng Trung ương, các nhà băng cũng không có lý do gì để đẩy lãi suất kỳ hạn dài từ 12 tháng lên cao, vì thanh khoản dồi dào, kỳ vọng lạm phát thấp, ngân hàng yếu kém đang được xử lý, tăng trưởng tín dụng còn khó khăn.
Tiến sĩ Cao Sĩ Kiêm, nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, trước đó cũng ủng hộ chủ trương này. Theo ông, việc dỡ trần huy động dài hạn được tiến hành song song với thời điểm các ngân hàng yếu kém sẽ bị xử lý nên có thể khiến cho thị trường quay về điểm quân bình.
Lan Anh - Lệ Chi