Tôm chua của xứ Huế từ lâu đã có thương hiệu. Ai vào mảnh đất này chơi cũng được nhắn nhủ nhớ mang một lọ tôm chua Huế về làm quà cho gia đình. Cho dù những lọ tôm chua đã có bán ở khắp các siêu thị trên cả nước, nhưng mua ngay trên đất Huế, vừa được làm, đóng gói cẩn thận rồi theo chuyến xe về nhà mới thật ngon.
Đặc sản xứ Huế này không phải ai cũng ăn được vì đủ vị chua cay mặn ngọt, nhưng ăn một lần rồi sẽ sẽ nghiền và muốn ăn thêm lần nữa. Vị tôm chua dễ đưa cơm, ăn với bún hay cuộn chung với bánh tráng đều ngon, nhưng nhất định phải có vài lát thịt ba chỉ thái mỏng ăn kèm, chút rau xanh mới thực đúng vị.
Tôm chua ngon đất Huế ăn kèm thịt ba chỉ và rau sống mới đúng điệu.
Người Huế cầu kỳ trong từng khâu làm tôm chua, cũng giống như bất kỳ món ăn nào trên mảnh đất này, tưởng là dễ mà lại thật khó, đơn giản mà vô cùng tinh tế. Tôm được chọn thường là loại nước ngọt (tôm đồng hay tôm đất), nếu là tôm nước lợ từ phá Tam Giang hay đầm Cầu Hai thì ngon hơn hẳn. Chọn tôm tươi, nhảy tanh tách, không quá to, cũng không quá nhỏ, bằng nhau để ngấm đều gia vị và xếp lọ được đẹp.
Tôm mang về cắt bỏ đầu, râu, ngâm trong phèn chua vài phút rồi rửa sạch, ngâm tiếp với rượu trắng cho đến khi hết mùi rượu, vớt ra để ráo.
Gia vị để làm nên tôm chua gồm xôi trắng, măng vòi, tỏi xắt lát mỏng, củ riềng thái lát, ớt đỏ, nước mắt ngon hoặc muối. Người ta trộn tôm cùng với tất cả gia vị rồi ủ trong vại sành, đậy nắp và để nơi nắng ấm khoảng ba ngày rồi đưa vào nơi thoáng mát. Tôm ủ trong khoảng 7 ngày. Nhà nào cầu kỳ còn hạ thổ để tôm được giữ nhiệt độ ổn định mà ngọt và thơm hơn. Món tôm chua ngon là sự hòa quyện của mọi hương vị ngọt, cay, chua, ngái, béo và màu đỏ hấp dẫn. Mở nắp vại sành, hương thơm sực nức, hấp dẫn.
Những con tôm được xếp đẹp mắt trong lọ, gói bọc cẩn thận và bày trên kệ. Tôm chua mua về nên ăn ngay nếu đã mở, còn ăn không hết, có thể để trong tủ lạnh, nhưng không nên để quá lâu, sẽ mất hết vị ngon của tôm.
Đặc sản tôm chua đã có mặt trên khắp cả nước.
Người đến chơi với đất Huế thường mua những lọ tôm chua hay mè xửng về làm quà. Người bán tùy theo số lượng sẽ múc tôm lấy từ vại sành lên cho vào lọ thủy tinh hay lọ nhựa. Những con tôm tươi ngon thơm mùi riềng xả. Rồi các lọ được gói thật kỹ, để người mua mang đường xa mà không sợ bị đổ hay bị dính mùi ra ngoài. Những lọ tôm chua theo xe buýt, theo những chuyến bay đến với muôn nhà, mang hương vị rất Huế lên mâm cơm người Việt. Ăn tôm chua, nhớ đừng quên rau sống, chút vả, sung muối, chuối xanh, bún ăn kèm để hương vị tôm chua thêm nồng nàn.