Thận trọng khi ăn cá

Nhóm thủy hải sản là một trong những nguồn cung cấp chất đạm, sắt cho mẹ và bé. Acid béo omega-3 trong một số loại cá giúp não bộ của trẻ phát triển và hoàn thiện. Một chế độ ăn ít hải sản trong thai kỳ có thể dẫn đến  tình trạng chậm phát triển ngôn ngữ, rối loạn hành vi và các vấn đề về phát triển ở trẻ. Tuy nhiên, nên tránh dùng nhóm hải sản chứa nhiều thủy ngân hay nhiều chủng loại cá biển và hải sản có vỏ khác (sò, trai, cua, tôm...) có thể chứa một hàm lượng thủy ngân nguy hiểm cho sức khỏe.

Nồng độ thủy ngân cao trong chế độ ăn của mẹ có thể làm tổn thương hệ thần kinh đang phát triển của trẻ. Những loại cá càng to và càng già chứa hàm lượng thủy ngân càng cao. Thai phụ nên tránh ăn những loại cá kiếm, cá mập, cá thu vua... Thai phụ có thể ăn khoảng 340 g/tuần các loại hải sản như tôm, cá ngừ đóng hộp (giới hạn phi lê cá không quá 170 g/tuần), cá hồi, cá trê, cá tuyết.

Một số loại thủy sản nếu không được đun nấu kỹ lưỡng hoặc được đánh bắt ở những vùng ao hồ bị ô nhiễm hóa chất có thể bị nhiễm trùng hoặc nhiễm độc hóa chất có thể gây hại cho sức khỏe mẹ và bé khi sử dụng trong thai kỳ. Do đó cần tránh sử dụng cá sống và hải sản sống hay các loại hải sản đông lạnh hun khói (có thể sử dụng với điều kiện đã được nấu chín/đóng hộp), các loại cá ở những vùng sông hồ, suối bị ô nhiễm.

 Trong cá có nhiều chất bổ sung trí não nhưng thai phụ cần thận trọng
khi ăn các loại cá to và già. Ảnh: N.Phương

Đề phòng ngộ độc do thức ăn nhiễm khuẩn

Trong quá trình mang thai, những thay đổi trong chuyển hóa và tuần hoàn làm gia tăng nguy cơ ngộ độc thức ăn và phản ứng của cơ thể trong những trường hợp này sẽ nặng nề hơn khi không mang thai, làm cho thai nhi cũng có thể bị ảnh hưởng. Không nên sử dụng thịt bò và thịt gia cầm nấu tái vì có thể nhiễm vi khuẩn coli, toxoplasma, samonella.

Khi mang thai cũng không nên mua gia cầm tươi đã được dồn thịt hoặc tẩm ướp sẵn vì dung dịch trộn dùng để dồn vào gia cầm có thể là môi trường cho vi khuẩn phát triển. Đối với gia cầm đông lạnh được tẩm ướp – dồn thịt, có thể sử dụng an toàn nếu nấu trực tiếp không rã đông .

Còn trứng tươi có thể bị nhiễm khuẩn samonella, nhất là  những thực phẩm được chế biến trứng chưa được nấu chín như xốt mayonaise, kem tươi làm từ lòng trắng trứng, món sữa trứng... Xúc xích nóng hay xông khói có thể chứa mầm bệnh listeria, vi khuẩn này có thể xuyên qua nhau thai gây nhiễm trùng, nhiễm độc  huyết thai nhi có thể gây sẩy thai hoặc trẻ chết non. Thai phụ  tránh ăn quá nhiều gan vì đây là thực phẩm giàu vitamin A, quá nhiều vitamin A có thể gây dị tật bẩm sinh ở trẻ. 

Sữa và nhiều sản phẩm tách béo làm từ sữa bò như sữa gầy, phô mai mềm làm từ sữa tách béo có thể là một nguồn dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, tuy nhiên chỉ sử dụng khi đã được tiệt trùng (trên nhãn hàng có ghi sản phẩm đã được tiệt trùng). Nếu không nó có thể là nguồn lây bệnh, thai phụ sẽ có nguy cơ nhiễm listeria. Cũng cần tránh các loại rau củ sống, trái cây chưa rửa, trái cây hư để tránh nguy cơ nhiễm toxoplasma (vì đất trồng cây có thể nhiễm loại này).